Cumhuriyet Sonrası Türkiye'de Sanat Toplulukları

Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği (1929-1943)

Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği, Cumhuriyetin ilk sanatçı topluluğudur. Kuruluşunu, Temmuz 1929’da tamamlamıştır. Topluluğun ilk sergisi, İstanbul Cağaloğlu Türk Ocağında açılmıştır. Birliğin amacı, sanatçıların bireysel sanat anlayışlarını korumak, Türk resim sanatını yaygınlaştırmak ve kalıcı temellere kavuşturmaktır. Birliğin sanatçıları, yeni sanat biçimleri getirmek için ilerici bir tavır sergilemektedirler. Sanatçılar’dan bazıları: Refik Epikman, Cevat Dereli, Nurullah Berk, Mahmud Cuda, Ali Avni Çelebi, Muhittin Sebati, Ratip Aşir Acudoğlu.

Toplam 29 sergi düzenlemiş olan birliğin sanatçıları, Realizm, Ekspresyonizm, Kübizm gibi modern sanatın önemli ekollerinden eserler yaratmışlardır.

Cevat Dereli
Cevat Dereli
 

D Grubu (1933-1951)

Cumhuriyetin 10. Yılı Türkiye için çok önemlidir ve derin anlamlar taşır. Bu on yıllık sürede Batı dünyasının Türk Ulusu hakkındaki ön yargıları kırılmaya başlanmıştır. Türkiye, bilim ve siyaset dünyasında dikkat çekici bir saygınlık kazanmıştır. Cumhuriyetin 10. Yılında Zeki Faik İzer, Nurullah Berk, Elif Naci, Cemal Tollu, Abidin Dino ve Zühtü Müridoğlu, d grubunu kurmuşlardır. D grubu, Türk Sanatçıların kurduğu 4. Sanat grubudur. Bu yüzden alfabenin 4. harfi olan d harfini isim olarak seçmişlerdir.

Gruba katılan diğer sanatçılar: Bedri Rahmi Eyüboğlu, Eren Eyüboğlu, Sabri Berkel, Turgut Zaim, Eşref Üren, Arif Kaptan, Halil Dikmen, Hakkı Anlı, Fahrünnisa Zeid. D grubu, entelektüel seviyeleri üst düzeyde önemli yazılar ve yayınlar da çıkarmıştır. Grup 15 sergi düzenledikten sonra 1951 yılında ortak faaliyetlerine son vermiştir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Bedri Rahmi Eyüboğlu
 

Yeniler Grubu (1941-1952)

Yeniler Grubu, D grubuna bir alternatiftir. Bu grup sanatçıları toplumsal ve sosyal içeriği ile ilgilenmişlerdir. Akademi ve d grubuna karşı bir tavır sergilemişlerdir. Bu grubun sanatçıları: Nuri İyem, Ferruh Başağa, Haşmet Akal, Turgut Atalay, Mümtaz Yener, Avni Arbaş, Selim Turan, Nejat Melih Devrim ve Abidin Dino.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Turgut Atalay

 

Onlar Grubu (1947-1955)

Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun atölyesinden 10 öğrenci tarafından kurulmuştur. Onlar grubu, Bedri Rahmi’nin desteği ile sanat ortamında ilgi görmüş ancak manifestosu dikkate değer görülmemiştir. Bu yüzden ömrü kısa sürmüştür. Sanatçılar Mustafa Esirkuş, Nedim Günsür, Leyla Gamsız, Mehmet Pesen, Ivy Strangali, Orhan Peker, Turan Erol, Fikret Otyam, Agop Arad, Osman Zeki Oral, Pindaros Platonidas.

 

 

 

 

 

 

 

Turan EROL

 

Soyut Eğilimler

İkinci Dünya Savaşı sonrası, Paris okulu sayesinde Soyut Sanat Avrupa’da güncellik kazanmıştır. Avrupa Sanatını Paris üzerinden takip eden Türk Sanatçılar da soyut akıma yönelmişlerdir. Soyut sanat, sanatçının izleyicinin iç dünyasına hitap ettiği bir sanat anlayışıdır. Selim Turan, Fahrünnisa Zeid, oğlu Nejad Melih Devrim, Alber Birtan, Ferruh Başağa, Adnan Çoker, Mübin Orhon, Sabri Berkel, Hakkı Anlı, Ali Hadi Bara, Abidin Dino, Nuri İyem, Elif Naci.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Selim Turan

 

Bağımsız Gelişmeler

50’li yıllardan sonra Türk Plastik Sanatlarında gruplaşmanın etkisi azalmıştır. Grupların döneminden sonra pek çok sanatçı kendi sanat anlayışları içerisinde eserler üretmişlerdir.

Önemli bağımsız Türk Sanatçılarından bazıları: Fikret Mualla, Malik Aksel, Hamit Görele, Şefik Bursalı, İlhami Demirci, İhsan Cemal Karaburçak, Edip Hakkı Köseoğlu, Cihat Burak, Neşet Günal, Özdemir Altan, Nuri Abaç.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nuri Abaç